Aktywność fizyczna dzieci

Według danych WHO z 2019 roku 38 milionów dzieci poniżej 5 roku życia ma nadwagę. Co więcej – poziom aktywności fizycznej najmłodszych stale się obniża. Nietrudno domyślić się, że konsekwencje zdrowotne takiego stanu rzeczy mogą okazać się bardzo poważne.

Aktywność fizyczna – istotna nie tylko w prewencji otyłości

Codzienna porcja ruchu wspomaga rozwój dziecka nie tylko w sferze fizycznej, ale także intelektualnej, psychicznej i społecznej. Aktywność fizyczna stymuluje wzrost oraz odpowiedni przyrost masy ciała, korzystnie wpływa na rozwój mięśni i koordynację ruchową, poprawia wydolność układu sercowo-naczyniowego i oddechowego. Jest także ważnym orężem w walce z wadami postawy. Dostrzeżono również korelację między podejmowaniem ćwiczeń a poprawą koncentracji i uwagi, co może przekładać się na uzyskiwanie lepszych wyników w nauce. Czynne uczestnictwo w grach zespołowych uczy najmłodszych kontrolowania swoich emocji – przyjęcia zarówno sukcesu, jak i porażki. Ponadto wpływa ono korzystnie na kształtowanie relacji z rówieśnikami – dzieci poznają zasadę fair play. Choć przytoczonych zostało jedynie kilka przykładów z szerokiego wachlarza korzyści płynących z podejmowania aktywności fizycznej przez dzieci, to z całą pewnością potwierdzają one fakt, jak istotnym elementem życia dziecka jest ruch.

Ruch dziecka w liczbach

Rekomendacje Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczące aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku 5-17 lat:

  • MINIMUM   60    minut   aktywności   fizycznej na    poziomie   umiarkowanym lub intensywnym każdego dnia,
  • dodatkowo 3 razy w tygodniu dziecko powinno podjąć ćwiczenia wzmacniające mięśnie i kości.

Pamiętajmy, że na poczet aktywności fizycznej zaliczamy także codzienne przemieszczanie się czy zajęcia wychowania fizycznego.

Ponadto American Heart Association zaleca, by dzieci w wieku 3-5 lat spędzały około 3 godzin dziennie na różnorodnych formach aktywności fizycznej.

Jaki rodzaj aktywności fizycznej wybrać?

Rodzaj ćwiczeń fizycznych dostosowujemy do wieku dziecka. Dla najmłodszych dzieciaków w wieku 1-3 lat ruch to spontaniczna i naturalna forma ich życia. Miejscem, które umożliwia dziecku swobodną aktywność fizyczną (chodzenie, bieganie, wspinanie się, pokonywanie przeszkód) jest plac zabaw. Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym chętnie realizują potrzebę wysiłku fizycznego podczas gier i zabaw ruchowych. Świetnie sprawdzą się zabawy z piłką czy przy akompaniamencie muzyki. W przypadku młodzieży większość aktywności fizycznej powinny stanowić ćwiczenia aerobowe, takie jak: bieganie, pływanie, jazda na rowerze czy na rolkach.

Jak skutecznie zachęcić dziecko do ruchu?

Dzieci, szczególnie te najmłodsze, uczą się poprzez naśladowanie  zachowań rodziców i opiekunów, dlatego najlepszą zachętą do zabawy jest dla nich zaangażowanie się w tę aktywność dorosłego. Starsze dzieci i młodzież powinny same decydować o rodzaju podejmowanej aktywności fizycznej – szanse na podejmowanie regularnego wysiłku fizycznego wzrastają, jeśli wynika on bezpośrednio z zainteresowań i upodobań dzieciaków.

Kluczowym czynnikiem wspierającym zainteresowanie dziecka aktywnością fizyczną są rodzice. Ważne jest zarówno wsparcie i motywacja ze strony najbliższej rodziny, jak i przykład od nich płynący. Zazwyczaj nieaktywni fizycznie rodzice nie są w stanie skutecznie zachęcić swoje dzieci do wysiłku fizycznego. Prezentowanie pozytywnego wzorca związanego ze zdrowym stylem życia ma zasadnicze znaczenie.

Eksperci sugerują, że zwykle osoby dorosłe przyjmują takie postawy zdrowotne, jakie zostały im wpojone w dzieciństwie – jeśli od początku życia swojego potomstwa rodzice nie zadbają o wykształcenie u nich odpowiednich nawyków związanych z aktywnością fizyczną, to szanse na regularne podejmowanie wysiłku fizycznego przez nich w przyszłości znacznie maleją. Rozwijanie u swoich pociech od najmłodszych lat zachowań prozdrowotnych jest bardzo istotne ze względu na fakt, że zwiększamy w ten sposób szansę na utrzymywanie się ich przez całe życie, co z pewnością przyniesie wymierne korzyści dla zdrowia.

Praktyczne wskazówki związane z aktywnością fizyczną Twojego dziecka

  1. Dzieci w wieku przedszkolnym nie powinny pozostawać w pozycji siedzącej dłużej niż godzinę.
  2. Jeśli dziecko z jakichś przyczyn nie jest w stanie wykonać 60-minutowej aktywności, podziel ją na dwie 30-minutowe serie (lub 4 x 15 minut)
  3. Oglądanie telewizji, korzystanie z telefonu czy granie na komputerze powinny zostać ograniczone do mniej niż 2 godzin dziennie.
  4. Rodzice stanowią najważniejszy przykład dla dziecka, dlatego staraj się zwiększać swoją aktywność fizyczną.
  5. Zapewnienie możliwości i odpowiednich warunków dla ćwiczeń fizycznych dziecka to obowiązek każdego świadomego rodzica!
  6. Nie wypisuj dziecku zwolnienia z zajęć wychowania fizycznego bez uzasadnionej przyczyny – jest to niekiedy jedyna systematyczna forma aktywności fizycznej, zwłaszcza dla młodzieży.
  7. Zamiast podwozić dziecko do szkoły samochodem, pokonajmy tę drogę pieszo.

Autor: Dominika Sapińska